BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

AFM (Atomic Force Microscopy) : Bknz. Atomik Kuvvet Mikroskobisi

AFM Diyagramı  ( Atomic Force Microscopy Diagram ) : 

Üç- Bileşenli bir üçgen grafik olup, Bir metamorfik fasiyes içinde metamorfik mineral birliğinin kayaç bileşiminin bir fonksiyonu olarak nasıl değiştiğini göstermek için kullanılır.

Metamorfik kayaçlarda SiO2'nin yanında en bol bulunan beş oksit AL2 O3, K2O, FeO, MgO, CaO'dur. AFM diyagramlarına aktarılan bu üç bileşen, tetragonal bir diyagramdan  türetilmiştir ki, bu diyagram AL2O3, K2O, FeO ve MgO bileşenlerini içerir ve pelitlerin bileşiminin bir fonksiyonu olarak mineral birliklerindeki değişimlerindeki değişimleri göstermek için kullanılır.

Bu Diyagrama yerleştirilen (plot edilen) kayaç ve mineral bileşimleri, AL2O3 -  FeO kenarında ya muskovit veya K-feldispatdan AL2O3-FeO-MgO yüzüne izdüşürülür. Bu yüzden AFM diyagramının bileşenleri A( AL2O3), F(FeO) ve M(MgO)'dan oluşmaktadır. Diğer daha az (minör) bileşenlerin varlığı durumunda bu ana bileşenler hafif bir değişim ile A(AL2O3-3K2O), F(FeO-TiO-Fe2O3) ve M(MgO) halini alır. Kuars ve Albit kayaçlarda var kabul edilir ve diyagramda gösterilmez. Bağ Cizgileri, dengede beraber bulunan mineralleri birbirine bağlar.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Afirik Doku ( Aphyric ) : 

İnce -Kristalli bir hamur maddesi ve hiç fenokristal bulundurmaması ile karakteristik bir kor kayaç dokusu. Afirik doku, iri asıntı kristaller içermeyen eriyiklerin hızlı kristallenmesi ile oluşur ve bu yüzden bu eriyikler likidus sıcaklıklarına çok yakın bulunmuş olmalıdır (soğuyan bir magmada likudüs, sıvı faza geçiş sıcaklığı çizgisi veya yüzeyidir.)

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Afeliyon ( Aphelion ) : 

Yer Yuvarının eliptik yörüngesinde bir nokta olup, gezegen bu noktada Güneş'e en uzak konumuna gelir.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Afebiyen ( Aphebian ) : 

Kanada en alt Proterozoiğinde bir kat olup, Helikiyen tarafından üzerlenir.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Afanitik ( Aphanitic ) : 

Mineral Kristallerinin petrografik mikropsuz tanınmayacak kadar çok küçük olduğu bir kor kayaç dokusu. Böylesi oldukça ince - Daneli kristalin doku, magmanın çok hızlı ısı kaybı ve çözünmüş gazlara cevaben hızlı kristallenmesi sonucu oluşurlar. Yüzeye çok yakın yerleşen dayklarda ve yüzeye çıkan lavlarda bu doku oluşabilir.

Afanitik Doku Örneği

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Aetosauria ( Aetozorlar ) : 

Tekodontlar (Thecodontia) takımı içinde yer alan dört-ayaklı sürüngenlerden triyas yaşlı arkozorların (archosauria) zırhlı bir alt-takımı. Zırh yapısı kalın, kemik benzeri levhalardan oluşur.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Aeroniyen ( Aeronian ) : 

Alt Siluriyen'de (Landoveri Devri) bir kat olup, Rudaniyen tarafından altanır ve Teliçiyen tarafından üzerlenir.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Aeromanyetik ( Aeromagnetic ) : 

(Uçar manyetometreye İlişkin) Uçan bir Uçakta yapılan manyetometre gözlemlerine İlişkin/ait anlamında bir terim.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Aerobik ( Aerobic ) : 

1. Oksijen içeren bir ortam, Çökelme ortamı durumunda 1L su içerisinde 1 ml çözünmüş oksijen içeren ortam aerobik olarak kabul edilir.

2. Büyümek için oksijene ihtiyaç duyan bir organizma.

3. Sadece oksijen varlığı durumunda oluşabilen bir doğal işlem/olay.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adularya ( Adularia ) : 

Bknz. Alkali Feldispat

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adsorpsiyon ( Adsorption ) : 

Bir iyon, molekül veya bileşiğin, bir taneciğin özellikle de kil veya humusun yüklü yüzeyine tutulmasıdır. Absorpsiyona uğrayan bir iyon bulunduğu yüzeyden başka bir iyonla yer değiştirebilir veya alış-veriş tepkimeleri yapabilir. Pozitif yük taşıyan iyonlar (Ca+2, Mg+2, Na+ ve Ka+ gibi) negativ yüklü danecik (partikül) yüzeyleri tarafından absorbe edilebilir.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adsorbe Su ( Adsorbed Water ) : 

Elektriksel çekim kuvvetlerinin etkisi ile özellikle kil danelerinin yüzeyinde tutulan su.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adrasteya (Adrastea) :

Jüpiter'in bir uydusu olup, onun halkası içinde jupiter'in etrafında döner. Adresteya Güneş sistemindeki en küçük uydulardan biridir. 1979'da David Jewit tarafından keşfedilmiştir. Çapı 20 km. (Yaklaşık boyutu 25 x 20 x 15 km. ) Kütlesi 1,91 x 10 üzeri 6 kg. olup Jüpiterden uzaklığı 129.000 km. dir.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adiyabatik ( Adiyabatic ) : 

1. Bir hava kütlesinin /paketinin düşey hareketi nedeni ile içerisindeki hava ile herhangi bir enerji alış-verişi olmaksızın, sıcaklık, basınç ve hacimde oluşan değişimler için kullanılır.

2.Termodinamikte, bir gaz veya başka akışkan basınçlanınca (veya genişleyince) ısı kazanması veya kaybetmesi tarzındaki basınçla hacim ilişkisine uygulunan bir terim.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adinol ( Adinol ) :

1. Bazik bir intrüzyonun kenarlarında albitleşmeye  maruz kalmış arjilli bir sediment.
2. Sodyumca zengin magmatik kayaç veya genellikle magmatik akışkanlarda albitleşmiş normal kayaçlar olarak yorumlanmıştır.

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adezyon ( Adhesion ) : Bknz. Adhesion

Adhezyon (Adhesion):

(Yapışma)

1. Hidrojeolojide, su moleküllerinin dane yüzeylerine tutunmasını sağlayan çekim kuvveti.
2.Zemin mekaniğinde, dış basıncı sıfır olması durumunda

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adem ( Adam ) :

Bütün modern insanlar için önerilen erkek ata olup, Afrikada 100.000 - 200.000 yıl önce yaşamıştır. 'Adem' insan Y kromuzunundaki bir değişimi esas alır ve bu değişim o zaman Adem'in bir torununda (descendant) bulunmuş ve şimdi bazı afrikalılar hariç tüm modern erkeklerde bulunmaktadır. Bknz. ayrıca Mitokondriyal Havva

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adelit ( Adelite ) :

CaMg (AsO4)(OH,F) Kalsiyum ve magnezyumun bazik arsenatından oluşan,renksizden griye, mavimsi-griye, sarımsı-griye, sarı ve açık yeşile değişik renklerde bulunabilen ortorombik sistemde kristallenen ve genellikle masif olarak bulunan bir mineral

Adelit ( Adelite )

BÜYÜK JEOLOJİ SÖZLÜK

Adelfotip ( Adelfotype ) :

İlk koleksiyoncu tarafından derlenmiş topotip numunelerdir.